24.05.2023 12:43
Son Güncelleme: 24.05.2023 12:44
Çekimli Eylem Nedir, Iyi mi Ayırt Edilir?
Türkçede kurulan cümlelerin yargı bildirmesi gerekir. Cümlenin yargı bildirebilmesi için ise çekimlenmesi gerekir. Bu da çekimli bir fiili olması gerektiği anlamına gelmektedir. Bu sebeple çekimli fiiller lügatımızda oldukça mühim bir yere haizdir.
Çekimli eylem, kip ya da kişi eki alan fiillere verilen isimdir. Yargı bildirmek için bir eylem istek ya da süre kiplerinden birini alarak çekimli eylem olabilmektedir. Çekimli eylem kip + kişi eki şeklinde ifade etmek mümkündür.
Çekimli Eylem ile Fiilimsi Arasındaki Farklar Nedir?
Çekimli eylem ile fiilimsi arasındaki farkı idrak etmek zor olabilmektedir. Bu ikisi arasındaki farkı idrak etmek için kişilerin eylem çekimi, kip eki, fiilimsi mevzularını iyi bir halde bilmesi gerekmektedir. Çekimli eylem ile fiilimsi arasındaki farkı anlamanın bazı püf noktaları da bulunmaktadır.
Fiilimsiler ve çekimli fiiller, fiillerin kök ve gövdelerine ekler alırlar.
Fiilimsiler cümlede isim, zarf ya da ödat olarak kullanılır, çekimli fiiller cümlede bir tek eylem şu demek oluyor ki yüklem olarak kullanılmaktadır.
Bir fiilin çekimli eylem olabilmesi için eylem + kip + kişi eklerini alması gerekmektedir. Bu üçü bir araya gelmiş olduğu süre yargı bildirmektedirler. Böylece cümlede yüklem olurlar.
Çekimli Eylem Ekleri Nedir?
Kip ekleri “-yor, -ecek, -du, -ar, -miş” şeklindedir. Istek ekleri “-se, -e, -meli” şeklindedir. Bunlardan herhangi birini alan bir eylem çekimli eylem olmaktadır. Ek almayan ve kök halinde bulunan fiiller mastar olarak isimlendirilmektedir. Yatmak, kalkmak, çalışmak mastarlı kök fiillere örnek verilebilir.
Çekimli Eylem Örnekleri Nedir?
Bir fiilin çekimli eylem olabilmesi için kök eylem kip eki ve kişi eki almalıdır. Bu şekilde kolay çekimli bir eylem oluşmuş olur.
Örnek: gör (eylem kökü) + dü (kip eki) + m (kişi eki) gördüm çekimli fiili meydana gelir.
gel (eylem kökü) + di (kip eki) + m (kişi eki) geldim çekimli fiili meydana gelmektedir.
Son Dakika Haberler